केंद्राकडून थेट शाळांना निधी, देशभरात 14597 मॉडेल स्कूलला मंजुरी ! जाणून घ्या पीएम-श्री स्कूल योजना !!

नवी दिल्ली, 7 सप्टेंबर – केंद्रीय मंत्रिमंडळाने बुधवारी देशभरातील 14,597 शाळांना मॉडेल स्कूल म्हणून विकसित आणि श्रेणीसुधारित करण्यासाठी ‘प्रधानमंत्री स्कूल फॉर रायझिंग इंडिया’ (पीएम-श्री) योजनेला मंजुरी दिली. यासाठी 27,360 कोटी रुपये खर्च केले जाणार आहेत.

पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या अध्यक्षतेखाली झालेल्या केंद्रीय मंत्रिमंडळाच्या बैठकीत यासंबंधीचा प्रस्ताव मंजूर करण्यात आला.

मंत्रिमंडळाच्या बैठकीनंतर ही माहिती देताना केंद्रीय मंत्री धर्मेंद्र प्रधान आणि अनुराग ठाकूर म्हणाले की, या शाळांमध्ये केंद्रीय विद्यालये, नवोदय विद्यालये आणि राज्ये आणि स्थानिक स्वराज्य संस्थांद्वारे चालवल्या जाणाऱ्या सरकारी शाळांचा समावेश असेल.

केंद्रीय शिक्षणमंत्र्यांनी सांगितले की पीएम-श्री स्कूल योजना 2022-2027 या पाच वर्षांच्या कालावधीत लागू केली जाईल. यासाठी २७ हजार ३६० कोटी रुपये खर्च केले जाणार आहेत. ज्यामध्ये केंद्राचा हिस्सा 18,128 कोटी रुपये असेल. याचा फायदा 18 लाख विद्यार्थ्यांना होणार आहे.

प्रधान म्हणाले की, या शाळा तंत्रज्ञानावर आधारित असतील आणि व्यवसाय अभ्यास आणि उद्योजकता या शाळांचा महत्त्वाचा भाग असेल. या शाळांमध्ये थ्रीडी लॅबही असणार असून 10 दिवस शाळेत दप्तरविना येण्याचा प्रयोगही सुरू होणार आहे.

प्रायोगिक प्रकल्पाच्या आधारे पीएम-श्री स्कूलमध्ये विद्या परीक्षा केंद्र सुरू करण्यात येणार असल्याची माहिती प्रधान यांनी दिली. यासाठी एक पोर्टल तयार केले जाईल ज्यावर प्रत्येक शाळेतील प्रत्येक विद्यार्थ्याच्या कामगिरीचा तपशील असेल.

त्यासाठी प्रत्येक शाळेला पाच वर्षांत दोन कोटी रुपये दिले जाणार आहेत. ते म्हणाले की, प्रथमच केंद्राकडून थेट शाळांना निधी दिला जाणार असून, तो 40 टक्क्यांपर्यंत असू शकतो. त्याच्या देखरेखीसाठीही योग्य व्यवस्था केली जाईल.

सरकारी निवेदनानुसार, ते राष्ट्रीय शैक्षणिक धोरण 2020 चे सर्व घटक आणि वैशिष्ट्ये समाविष्ट करेल आणि मॉडेल शाळा म्हणून काम करेल. याअंतर्गत शाळांना ऑनलाइन पोर्टलवर स्वतः अर्ज करावा लागणार आहे. योजनेच्या पहिल्या दोन वर्षांमध्ये, पोर्टल वर्षातून चार वेळा उघडले जाईल, म्हणजे प्रत्येक तिमाहीत एकदा. यासाठी राज्य सरकार शाळांचे नामनिर्देशनही करू शकते, असे निवेदनात म्हटले आहे.

शाळांच्या निवडीसाठी ६० बाबी निश्चित करण्यात आल्या असून त्यामध्ये पक्की इमारत, पिण्याच्या पाण्याची सोय, मुला-मुलींसाठी स्वतंत्र स्वच्छतागृहे, खेळाचे मैदान, दिव्यांग मुलांसाठी सुविधा आदींचा समावेश आहे.

या शाळा इतर शाळांना आपापल्या क्षेत्रात मार्गदर्शन करून नेतृत्व देतील, असे त्यात नमूद केले आहे. रोजगारक्षमता वाढवण्यासाठी या क्षेत्राला कौशल्य परिषद आणि स्थानिक उद्योगांशी जोडले जाईल.

यामध्ये सौर पॅनेल आणि एलईडी दिवे, पोषण उद्यानासह नैसर्गिक शेती, कचरा व्यवस्थापन, प्लास्टिकमुक्त परिसर, जलसंधारण आणि कापणी, पर्यावरण संरक्षणाशी संबंधित परंपरा या पर्यावरणपूरक बाबींचा समावेश करण्यात येणार आहे.

निवेदनानुसार, विशेष बाब म्हणजे या सर्व शाळा सरकारी असतील, ज्यांची निवड राज्यांच्या सहकार्याने केली जाईल. या योजनेअंतर्गत सरकारला प्रत्येक ब्लॉकमध्ये दोन मॉडेल स्कूल विकसित करायचे आहेत. ५ सप्टेंबर रोजी शिक्षक दिनानिमित्त याबाबत माहिती देताना पंतप्रधान नरेंद्र मोदी म्हणाले होते की, “शिक्षक दिनी, मी एका नवीन उपक्रमाची घोषणा करत आहे. प्रधानमंत्री स्कूल फॉर रायझिंग इंडिया (PM-Shri) अंतर्गत देशभरातील 14,500 शाळा विकसित आणि श्रेणीसुधारित केल्या जातील. या सर्व मॉडेल स्कूल होतील आणि त्यामध्ये राष्ट्रीय शैक्षणिक धोरणाचा पूर्ण आत्मा असेल.

पंतप्रधान म्हणाले होते की पीएम-श्री हा शाळांमध्ये शिक्षण देण्याचा एक आधुनिक, परिवर्तनशील आणि सर्वांगीण मार्ग असेल ज्यामध्ये नाविन्यपूर्ण आणि शिक्षण देण्याच्या शिक्षणाभिमुख मार्गावर भर असेल.

ते म्हणाले, “त्यात अत्याधुनिक तंत्रज्ञान, स्मार्ट क्लासरूम, खेळ आणि आधुनिक पायाभूत सुविधांवर देखील लक्ष केंद्रित केले जाईल.”

पंतप्रधान म्हणाले की, राष्ट्रीय शिक्षण धोरणामुळे शिक्षण क्षेत्रात मोठे बदल झाले आहेत. ‘पीएम-श्री’ शाळांचा देशभरातील लाखो विद्यार्थ्यांना फायदा होईल, अशी आशा त्यांनी व्यक्त केली.

विधानानुसार, संपूर्ण भारतातील एकूण शाळांच्या संख्येच्या वरच्या मर्यादेसह जास्तीत जास्त दोन शाळा (एक प्राथमिक आणि एक माध्यमिक/उच्च माध्यमिक) प्रत्येक ब्लॉक/ULB निवडल्या जातील. पंतप्रधान श्री शाळांची निवड आणि देखरेख करण्यासाठी शाळांचे जिओ टॅगिंग केले जाईल.

• गुगल अ‍ॅप इंन्स्टॉल करा अन् राहा अपडेट👇
  https://play.google.com/store/apps/details?id=com.sambhajinagarlive.news
• WhatsApp ग्रुप 👇
  https://chat.whatsapp.com/D1vs2HoW4eqFRkoSoO98Om
• फेसबुक पेज👇
  https://www.facebook.com/profile.php?id=100063797745685&mibextid=ZbWKwL
• Telegram channel 👇
  https://t.me/+YKOHk5GZrKVW8VPP
• Follow the भास्करविश्व मीडिया channel on WhatsApp👇
  https://whatsapp.com/channel/0029Va8zRcn3bbVBA3JmZk26
  
• 9923355999  हा मोबाईल नंबर आपल्या WhatsApp ग्रुपमध्ये अॅड करा अन् मिळवा अपडेट